Inoviran prilog o SKIJANJU iz Zbornika SARAJEVSKI MARATON 1992 – 1995

Izvor: Zoran Dorsner, Edin Terzic, Vlatko Slokar
Zbornik SARAJEVSKI MARATON 1992. – 1995., posvećen sarajevskoj mladosti

 Zbornik obuhvata poglavlja o sportu u vrijeme opsade: šah, košarka, borilišta, fudbal, džudo, streljaštvo, hrvanje, maraton, karate, boks, odbojka, skijanje, tenis, stoni tenis, rukomet, plivanje, ritmička gimnastika, sportski ples, planinarstvo, alpinizam, sportska rekreacija invalida, Olimpijski komitet, Sportski savez grada, USD Bosna, SD Sarajevo, SD Željezničar, SD Napredak, NK Unis, SKC Skenderija, CSR, FK Vrbanjuša, FK Vratnik, AK Željezničar, AK Sarajevo, sportski novinari – prorijeđena sedma sila na braniku grada, izbori najboljih sportista.

 

Izdavač: Ministarstvo kulture i sporta Kantona Sarajevo

Za izdavača: Sabahudin Dautbašić

Redakcijski kolegij: Amira Kapetanović, Sabahudin Dautbašić, Tomislav Počanić, Mišo Pedalo, Muhamed Hrelja, Đorđe Radojević, Slobodan Samardžić Sam, Mehmed Čamo, Nikola Bilić, Rasim Čerimagić, Muhamed Gafić, Ivan Vidović, Almir Mašala, Senad Turković, Senad Bahtijarević

Pripremili: Sabahudin Dautbašić i Tomislav Počanić, lektorica: Olivera Jokić

Urednik fotografije: Slobodan Samardžić

Art direkcija i dizajn: Faruk Čatal, dizajn asistent: Dženid Jaganjac

Fotografije: Nikola BIlić, Danilo Krstanović, Foto Felici, Pressefoto Baumann, Zoran Doršner, Muhamed Gafić

Realizator: OSSA marketing agencija d.d. Sarajevo, za realizatora: Jusuf Arnautović

Štampa: Dom štampe Zenica – tiraž 1000 komada

 

Skijanje: Mala olimpijada u Velikom parku

 

Tragični sukobi i opsada Sarajeva od 1992. – 1995. surovo su zaustavili započetu ekspanziju skijaškog sporta i paralisali većinu aktivnosti u klubovima u Bosni i Hercegovini. Uništena je ili otuđena kvalitetna skijaška oprema. Klubovi su ostali bez objekata i voznog parka. Onemogućeno je korištenje skijaških terena. Takmičari sa svojim roditeljima kao i stručni kadrovi rastureni su ratnim dejstvima. Neki su napustili Sarajevo i BiH, ali većina je ostala u opkoljenom gradu. A oduzimanje elementarnih ljudskih prava na život, urbicid, nedostatak hrane, vode, struje, školovanja, liječenja – ne vrijedi ni pominjati.

Mnogi se skijaši uključuju u odbranu Sarajeva i Bosne i Hercegovine. Bilo je ranjenih i povrijeđenih, ali najveći gubitak je nanesen pogibijama takmičara i aktivista. Na prvoj liniji odbrane grada 2.decembra 1992. poginuo je Jan Doršner, član alpske skijaške reprezenracije BiH, takmičar SK Željezničar. Iza toga, poginuli su mladi juniori Ajdin Kirlić i dugodišnji skijaški aktivisti i roditelji naših takmičara i reprezentativaca: Ragib Hasečić, Sabit Abdulović, Refik Gorčić, Hasan Jamak.

Skijaški radnici užurbano preduzimaju mnoge aktivnosti na zaštiti takmičarskog potencijala i na organizacionom i kadrovskom ustrojstvu strukovog saveza te drugih institucija (OKBiH) i asocijacija sporta, sada već samostalne i međunarodno priznate države BiH. U tom kontekstu rukovodstvo SK Željezničar, u saradnji s Dječijom ambasadom, organizuje evakuaciju takmičara najmlađeg uzrasta iz grada. Realizovan je izlazak autobusa 27.aprila 1992. s tridesetak takmičara u pratnji dijela njihovih roditelja, a upućeni su u Maribor kod dugogodišnjih slovenačkih sportskih prijatelja SK Branik.

Obavješten je Smučarski savez ex Jugoslavije u Beogradu da se Skijaški savez BiH osamostaljuje i da je podnio zahtjev za prijem u FIS – Međunarodnu skijašku federaciju koji je poslan  23. maja 1992. putem telefaxa RTVBiH. Upućeno je i pismo Kongresu FIS-e, koji se održavao u Budimpešti od 7. – 13. juna 1992. U pismu je opisano teško stanje u BiH, posebno u opkoljenom Sarajevu. Uskoro stiže potvrda da je Skijaški savez BiH primljen za pridruženog člana FIS-e.

Zahvaljujući okolnosti da je smučanje najrazvijenije upravo u Sarajevu, uprkos blokadi grada i drugih nepovoljnih uslova, sarajevski skijaški klubovi formiraju strukovni savez. Konstituirajuća sjednica održana je 28. jula 1992. Na njoj je konstatovano da su ugovore o udruživanju potpisali i time stekli uslov za udruživanje klubovi: Željezničar, Sarajevo, Širokača, Novi grad i Famos iz Sarajeva te Zenica iz Zenice kao i Vranica iz Fojnice.

Donesena je odluka i o konstituiranju Skijaškog saveza BiH. Na prvoj Skupštini izabrano je Predsjedništvo Skijaškog saveza BiH u sastavu: Ahmed Karabegović predsj., Marko Petrović podpredsj. te Ibrahim Slipičević, Ahmet Jažić, Boro Radosavljević, Đorđe Radojević, Vlatko Slokar, Slobodan Fazlagić, Krešimir Karin, Mensur Derviškadić – osam članova. Za predsjednika komisija izabrani su: Zoran Doršner (za alpske discipline), Ahmet Jažić (za nordijske discipline), Muhamed Krivošić (za homologaciju staza), Arif Trbonja (za sudije i mjerenje), Vlatko Slokar (za učitelje i trenere). Za direktora selekcija alpskih disciplina imenovan je Ajdin Pašović.

Tokom agresije su vršene neophodne organizacione i kadrovske dopune i izmjene. Skupština je utvrdila prioritete Skijaškog saveza BiH za vrijeme agresije: učlanjenje i uvođenje u sistem rada u međunarodnim skijaškim organizacijama, očuvanje i rad sa skijaškim talentima, donošenje kalendara takmičenja. Vlatko Slokar je preuzeo obavezu osnivanja Ski – poola u čijem sastavu je SSBiH, Hidrogradnja, Air Comerce i još četiri subjekta, a koji bi brinuo o fondu za finansiranje rada.

U skladu s dogovorom između Olimpijskih komiteta BiH i Slovenije, zaključenom u augustu 1992. u Ljubljani, 16. novembra iste godine donosi se odluka o formiranju zimskog kampa Skijaškog saveza BiH u Podkorenu u Sloveniji koji bi, između ostalog, obezbjedio pripreme mogućih kandidata za učešće na ZOI u Lillehameru 1994. U kampu se nalazilo 15 takmičara (13 iz SK Željezničar i 2 iz SSK Sarajevo) pod rukovodstvom Ajdina Pašovića.

Tokom februara 1993., ilegalno uz veliki rizik preko aerodromske piste, četiri člana alpske i nordijske reprezentacije s trenerima izašli su iz opkoljenog Sarajeva i priključili se pripremama u Sloveniji. Alpince je trenirao Ajdin Pašović, a nordijce Avdo Panjeta koji se poslije skromnog nastupa ekipe na ZOI 1994. u Lilehameru jedini vratio u Sarajevo.

Mlada alpska reprezentacija BiH nastupa s posuđenom opremom na prvim Olimpijskim danima mladih Evrope EYOF 1993. u Aosti, gdje Bećirbegović osvaja 27., a Nezirović 29.mjesto u veleslalomu.

Na ZOI 1994. u Lillehameru  (Norveška) Arijana Boras zauzima 27.mjesto u slalomu, a za pravo nastupa u olimpijskom veleslalomu izborio se Enis Bećirbegović. Jedini nordijac Bekim Babić osvaja skromno 74. mjesto na 10 kilometara. Širom svijeta odlaze slike olimpijske solidarnosti prema olimpijskom Sarajevu kada na otvaranju ZOI hiljade gledalaca u punom mraku pale svjetiljke.

U OKBiH u Sarajevu stiže iz sjedišta MOK-a u Lozani, kao još jedan gest svjetske olimpijske solidarnosti, 25 paketa s dragocjenom hranom – medom, džemom, šećerom, špagetima, začinima. Nažalost, prilikom prolaska konvoja kroz “olimpijsku” i “opkoljenu” Banjaluku otuđeno je 25 paketa.

U avgustu 1994. iz Sarajeva, po nalogu SSBiH, kroz tunel izlaze Ale Bećirbegović i Edin Terzić te ponovo okupljaju A tim u sastavu: Arijana Boras, Mirza Nezirović, Enis Bećirbegović i Amar Gorčić.

Pod vodstvom trenera Edina Terzića A tim provodi septembar na baznim pripremama u Špindlerovom mlinu u Češkoj kao gosti OK Česke, a zatim tim odlazi u Bormio, Italija prema dogovoru između SS BiH i Agencije “Amici Senza Confini” iz Parme uz koordinaciju Slobodana Fazlagića. Dugoročni projekat je imao veliku podršku italijanskog šampiona Alberta Tombe i njegovog tima.

            Ekipa u istom sastavu boravi u Italiji naredne dvije godine, nastupa na FIS takmičenjima i Svjetskim prvenstvima. Na Svjetskom prvenstvu u Sierra Nevadi februara 1996. (Španija) učestvuju reprezentativci BiH Bećirbegović, Boras, Nezirović i Gorčić predvođeni trenerima Seadom Nožićem i Edinom Terzićem, a  Amar Gorčić ostvaruje solidan rezultat s 29. mjestom u slalomu.

U tom periodu, Enis već počinje nastupati na trkama Svjetskog kupa i u SG ulazi u prvih 200 na svijetu. Mirza i Amar bilježe značajne FIS rezultate, a i Enis i Arijana ostvaruju olimpijske norme.

U februaru 1995. iz opkoljenog Sarajeva kroz tunel ispod aerodromske piste skije su pronijeli vođa ekipe Zoran Doršner i naš jedini reprezentativac Nedim Lomigora, nakon skromnih priprema, na drugim Olimpijskim danima mladih Evrope 1995. u Andori na Pirinejima osvaja 31. mjesto u slalomu. Uz logistiku sportske urednice RTVBiH Medine Šehić tročlana ekipa BiH je na otvaranju u plavim trenerkama pronijela zastavu BiH, a na povratku je bila gost aktivista olimpijske i prijateljske Barselone.

Na Svjetskom prvenstvu u Sierra Nevadi februara 1996. (Španija) učestvuju reprezentativci BiH (Bećirbegović, Boras, Nezirović i Gorčić predvođeni trenerima Seadom Nožićem i Edinom Terzićem), a  Amar Gorčić ostvaruje solidan rezultat s 29. mjestom u slalomu.

Početkom 1995. dječija reprezentacija BiH Tahir Bisić, Ivan Karin i Bojan Fazlagić nastupa na Trofeu Topolino i Pinochio u Italiji, na Pokalu Loka u Sloveniji i u Val d’Iseru u Francuskoj.

Naši su mladi skijaši, uprkos minimalnih uslova za pripreme i skromnoj opremi, doprinosili afirmaciji naše države, nosili su i uz himnu podizali zastavu BiH i privlačili veliku medijsku pažnju.

Nažalost, zbog dužine trajanja agresije i razdvojenih porodica, izvjestan broj takmičara te stručnih radnika razilazi se i osipa po svijetu. Nordijska reprezentacija na ZOI u Lilehameru 1994. se raspada i njeni članovi ostaju trajno u izbjegličkim centrima u Norveškoj. Odlaze treneri Uglješa Cvijetić, Slaven Isaković i Siniša Paradžina koji neovlašteno prisvaja klupski kombi SSK-a i odlazi sam u Ljubljanu, umjesto da povede klupsku djecu. Odlaze talentovani mladi alpinci Jasmina Dedić, Afan Arslanagić, Tahir Bisić, Sead Čaušević, Bojan Fazlagić. Reprezentativka Arijana Boras ostaje u Italiji. Svojim porodicama u Norveškoj se pridružuju Ibro Slipičević i Ajdin Pašović. Sarajevo napuštaju predsjednici komisija Arif Trbonja, Muhamed Krivošić i Vlatko Slokar, odlaze članovi predsjedništva SSBiH Boro Radosavljević i teško bolesni Krešimir Karin koji se uzaludno pokušao izliječiti u Zagrebu. Odlaze sekretar Slobodan Fazlagić, sudija Slavenko Badžura i vrijedni mjerioci Predrag i Nenad Babić.

Na drugoj strani, Skijaški klub Sarajevo je pokušao 1994. pokrenuti dvoranske kondicione pripreme s djecom, a u februaru iste godine organizovanjem “Male olimpijade u Velikom parku” usred grada simbolično je obilježio desetu godišnjicu XIV ZOI 84 što je izazvalo pažnu javnosti.

U isto vrijeme ekipa televizije prijateljske Švedske snimila je i poslala u svijet dukumentarac o pokušajima SK Željezničar da okupi podmladak na skijama na padinama Koševskog brda, zaklonjenim stambenim zgradama od granatiranja. Naše izbjeglice javljale su se s radošću nakon gledanja snimaka.

U Sarajevu tokom 1.000 dana opsade i granatiranja nije bilo elementarnih uslova za život, škole nisu radile, ali mladi sportisti su se spremno odazivali na prve akcije obnove sporta.

Krajem 1995., sklupčani u autobusu prilikom prolaska kroz još neoslobođenu Ilidžu, alpinci su stigli do slobodnog Pazarića gdje su na padinama Šavnika pod Bjelašnicom trener Zijad Hujić iz SK Šavnik održali takmičenje u veleslalomu, uz prisustvo visokog predstavnika OUN Vilijama Igltona.

Gradski Savez za sport obezbjeđuje autobus i za akciju mladih na Babinom polju u saradnji s direktorom Centra Bjelašnica RO ZOI 84 Selimom Hrvatom. Uoči prvog snijega mladi alpinci čistili su zarasle olimpijske staze. Istovremeno Helde iz SK Karaula pripremaju staze iznad Babanovca, Vlašić.

Početkom 1996. još jednom je zabilježeno sportsko prijateljstvo s aktivistima Italije. Ugostili su naše mlade alpince koji su nakon pune četiri godine konačno stali na tehnološki naprednije skije i dvije sedmice uspješno obnavljali tehniku skijanja u zimskim centrima Sestriere i u Madoni di Kampiljo pod nadzorom instruktora i demonstratora Siniše Kovača i Ilje Doršnera.

 

Završno poglavlje Zbornika SARAJEVSKI MARATON o uspostavljanju Mira u BiH glasi:

 … u utorak 21.novembra 1995. u Dejtonu, u SAD, postignut je sporazum o miru u BiH. U Parizu je u četvrtak 14. decembra potpisan Mirovni sporazum za Bosnu i Hercegovinu. Time je obustavljen ratni sukob na bosanskohercegovačkim prostorima. S pozicije sporta – počinje novo vrijeme …       

 

Pripremio: Zoran Doršner u saradnji s Edinom Terzićem i Vlatkom Slokarom     Sarajevo, febr. 2017.